SCENARIUSZ ZAJĘCIA - NIECH ŻYJĄ GÓRNICY

 

        Z górnictwem - jednym z najstarszych zawodów związana jest wielowiekowa tradycja symboli, obrzędów i legend. Wspólnie z Radą Pedagogiczną Przedszkola Miejskiego nr 25 w naszym rocznym planie pracy dużo miejsca poświęciłyśmy poznawaniu kultury i tradycji ludowych Śląska.

W większości naszych zajęć biorą udział rodzice, gdyż największą radość sprawia im obserwacja dzieci i ich zachowania na tle grupy.

W roku szkolnym 2004\2005 pracujemy w grupie dzieci pięcioletnich i prowadzimy zajęcia z cyklu: "Region Śląska- tradycje i kultura".

Oto scenariusz jednego z nich:

Temat: "Niech żyją górnicy".

Cele ogólne:

• Zapoznanie dzieci z pracą górnika, wyglądem munduru galowego oraz historią powstania węgla.
• Rozwój poczucia tożsamości dzieci- ich przynależność do dziedzictwa kulturowego Śląska.      
      
• Kształtowanie postaw w kontakcie z poznawanym otoczeniem społecznym: budzenie szacunku dla pracy górnika.

Cele operacyjne: 

Dziecko:

• aktywnie uczestniczy w rozmowie na temat pracy oraz wyglądu munduru galowego górnika,
• uważnie słucha historii na temat powstania węgla,      
      
• potrafi rozpoznać węgiel spośród innych skał
• kulturalnie zachowuje się podczas projekcji filmu:"Przygody Białego Misia",
• zna słowa wiersza "Górnik",      
• zna słowa piosenki "Hej w kopalni",
tańczy taniec śląski "Grozik",
• potrafi współdziałać w zespole podczas układania obrazka pociętego na części
• wykonuje pracę plastyczną
     

Forma pracy:

• indywidualna
• grupowa
• zespołowa
       

Metoda:

• słowna
• czynna (zadań stawianych do wykonania, samodzielnych doświadczeń, ćwiczeń)
• oglądowa

Pomoce dydaktyczne:

mapa Polski, mundur górniczy, czapka górnicza, ilustracje ( las współczesny, las sprzed milionów lat), ilustracje dinozaurów, węgiel, kamienie, stroje śląskie, film "Przygody Białego Misia", obrazki do układania, czasopisma "Dinozaury", węgiel drzewny do rysowania, szare arkusze papieru, magnetofon.

Przebieg zajęcia:

1. Rozmowa z dziećmi przy mapie na temat regionu Śląska:
• Jak nazywa się kraj, w którym mieszkamy?
• Jak nazywa się nasze miasto?
• Rozwiązanie zagadki:

"Jak nazwiecie takie miejsce
  wszystkim znane doskonale,
    w którym węgla jest najwięcej,
   ale pieców nie ma wcale."

• Co wydobywa się w kopalniach
2. "Czarny węgiel"- zabawa badawcza (omówienie właściwości fizycznych węgla).

   Dzieci oglądają grudki węgla kamiennego, dotykają je, wrzucają do naczynia z wodą, określają właściwości węgla (czarny, twardy, brudzi, w wodzie nie znika- nie rozpuszcza się).

3. "Górniczy strój"- omówienie wyglądu munduru galowego górników i czapki.

   Szczególne zwrócenie uwagi dzieci na następujące elementy munduru:

• pióropusz to symbol miotełki, która służyła do czyszczenia otworów strzałowych, górnik trzymał ją zatkniętą za taśmą na kapeluszu,
• krótka pelerynka przy mundurze to pozostałość kapy chroniącej przed wodą lejącą się ze stropu,
• barwy górnicze to zieleń i czerń. Pierwsza jest symbolem górniczych tęsknot za zielenią lasów i pól w czasie pracy pod ziemią, a druga podziemnych ciemności,
• górnicze godło

4. "Jak powstał węgiel?" - zabawa ruchowa z wykorzystaniem elementów metody opowieści ruchowej R.Labana

   Omówienie przygotowanych na tablicy ilustracji. Jedna przedstawia las współczesny, druga las sprzed milionów lat (drzewiaste paprocie, dinozaury).

   Następnie dzieci ilustrują ruchem treść opowieści według własnej inwencji twórczej:

   "Dawno, dawno temu, kiedy na Ziemi nie było jeszcze ludzi rosły u nas wielkie drzewa, które tworzyły ogromne lasy. Takich drzew nie ma już teraz w żadnym lesie. Między drzewami przesuwały się olbrzymie dinozaury, które dawno temu wyginęły. Drzewa rosły i po wielu latach przewracały się od starości. Łamały je burze i wichry, zalewały wody, przysypywała ziemia. Przez wiele lat leżały nieraz bardzo głęboko pod ziemią i zamieniały się powoli w twarde, czarne bryły. Jeszcze dziś można zobaczyć czasem na kawałku węgla ślady odciśniętych liści prastarych drzew".

   Dzieci oglądają sylwety dinozaurów z gazet z wykorzystaniem okularów trójwymiarowych.

5. "Szukamy węgla"- zabawa mająca na celu rozwijanie umiejętności rozpoznawania węgla spośród innych skał.

6. "Hej w kopalni"- zabawa ilustrująca treść piosenki o wyżej wymienionym tytule (H. Przybylska" Wychowanie muzyczne w przedszkolu"" str.335)

Podczas śpiewania pierwszej zwrotki dzieci idą

Hej w kopalni praca wre,  

górnicy pracują.                                  w rozsypce.

Całe noce, całe dnie

Węgiel wyrąbują.

Refren:

Buch, buch, buch               Naśladują "rąbanie" węgla.

Stuk, stuk, stuk

Słychać tam wielki huk.

 

  

Dzieci tworzą kilka "pociągów", które jadą

Hej z kopalni jadą wciąż    

Pełniutkie wagony.          z kopalni (biegają po sali na palcach).

Tak jak czarny, długi wąż

Jadą w różne strony.

Refren:

Buch, buch...                        Naśladują "rąbanie" węgla.

 

7. ,,Przygody Białego Misia"- projekcja filmu
8. ,,Grozik"- taniec śląski z rodzicami (przed rozpoczęciem tańca omówienie wyglądu regionalnych strojów śląskich) 
9. ,,W kopalni"-rysowanie w zespołach z udziałem rodziców węglem drzewnym na szarych arkuszach papieru.

  Opracowały:
  mgr Dorota Droździk,Danuta Cozac